Kablolar
Kablo genellikle çevresi koruyucu tabakalar ile kaplanan, iletimin mümkün olduğunca az veri kayıpla gerçekleşmesini sağlayan araçlardır.
Ağ yapısına göre farklı özelliklerde kullanılabilecek çeşitli kablo standardı vardır. Bu standartları şöyle sıralayabiliriz:
- Koaksiyel (coaxial) kablo
- Çift bükümlü (Twisted-Pair) kablo
- Fiber optik kablo
1) Koaksiyel Kablo
Koaksiyel kablo elektromanyetik kirliliğin yoğun olduğu ortamlarda düşük güçte sinyalleri iletmek için geliştirilmiş bir kablodur. Ses ve video iletiminde kullanılır.
- Doğrusal topolojide yaygın olarak kullanılan bir kablodur. Günümüzde fazla kullanılmaz.
- TV-Uydu alıcı kablolarına benzemektedir.
- İki çeşittir.
– İnce (Thin Coax), taşıma mesafesi 185m
– Kalın (Thick Coax), 500 metredir.
2) Çift bükümlü (Twisted-Pair) Kablo
Büklümlü çift kablolar, birbirine bükülmüş ve koruyucu bir kaplama içine yerleştirilmiş bir veya daha fazla sayıda yalıtılmış bakır tel çiftinden oluşan kablo çeşididir. Günümüzde yerel alan ağı kablolamasında kullanılmaktadır. Diğer kablo türlerine göre çok ucuz olması da bir avantajdır. Üretimindeki prensip kabloların ikişer ikişer birbirine sarılarak üretilmiş olmasıdır.
Üç tip çift bükümlü kablo mevcuttur:
- UTP (unshielded twisted pair / koruyucusuz dolanmış çift)
- STP (shielded twisted pair / koruyuculu dolanmış çift)
- FTP (Foiled Twisted Pair / folyolu dolanmış çift)
1) UTP Kablo Çeşidi
Koruyucusuz çift bükümlü (UTP – unshielded twisted pair) kablo olarak Türkçeye çevrilebilir. adındanda anlaşılacağı gibi tellerin üstünde plastik koruyucu dışında bir koruyucusu yoktur.
Günümüzde en çok kullanılan kablo çeşididir. Bükümlü yapısı sayesinde elektrik sinyallerinin birbirleri üzerindeki etkilerini nötrleştirir.
UTP Kablo Kategorileri(CAT )
Cat 1: Kullanım alanı telefon iletişimi ve zil teli gibi zayıf akım sistemleri
Cat 2: 4 Mbit/s hızında işlev görecek network sistemlerinde kullanılır.
Cat 3: 16 MHz lik bir frekans geçişi sağlayabilir.Saniye de 10 Mbit lik bir veri gönderebilir.Günümüzde Cat 1 in yerini almıştır ve IP telefon olmayan hatlarda telefon kablosu olarak kullanılır.
Cat 4: 20 MHz'lik bir frekans geçişine elverişlidir. saniyede 16 Mbit lik veri taşır.
Cat 5: Günümüzde en çok kullanılan UTP kablo türüdür. 100 MHz lik bir frekans geçişine elverişlidir. Saniyede 100 Mbit lik veri taşır. 1000BASE-T gigabit ethernet sistemlerinde tercih edilir. 90 m üzerinde kullanılması tavsiye edilmez.
Cat 5e: Cat 5'e göre daha dayanıklı ve uzun ömürlüdür. 110 m 'ye kadar kullanılabilir. Strandet ve sert damarlı olmak üzere 2 türü vardır.Strandet kablo daha çok patch kablo yapımında tercih edilir.Yapısı yumuşak olduğu için uzun metrajlı kablolamalarda bükülme ve kıvrılma özelliğinden dolayı kullanılmaz.
Cat 6: 250 MHz lık bir frekans geçişine elverişlidir.günümüzde cat5 ve cat5 e nin yerini almaktadır.saniyede 1 gb lik bir veri taşıma özelliğine sahiptir.
Cat 6a: 500 MHz lik bir veri geçişine elverişlidir. 1 gb ve daha üstü veri iletiminde tercih edilir.Kablo kesiti cat 5 ve cat 6 ya göre daha kalındır.
Cat 7: Aslında STP (Shielded Twisted pair)olarak üretilen bu kablo teknolojik gelişme ve ihtiyaçlara göre UTP olarakta üretilmeye başlanmıştır.Ancak kullanım alanları çok düşüktür.Gerek kesit kalınlığı gerekse çok güç gerektiren durumlarda topraklama gerekliliği bu kablonun UTP olarak kullanım alanlarını kısıtlamıştır.
Günümüzde Cat5, Cat5e ve Cat6 kabloları aynı anda hem telefon hem veri iletimi için en çok kullanılan kablolar özelliğini taşımaktadır.
2) STP Kablo Çeşidi
Korumalı çift bükümlü (STP – shielded twisted pair) kablo koaksiyel kablodan, çift bükümlü kabloya geçiş aşamasında kullanılsa da günümüzde fazla tercih edilmemektedir. Kullanımının zor olması, maliyetinin daha yüksek olması ve dıştaki tel zırhın yarardan çok zarar vermesi gibi etkenler bu kablonun kullanılmamasının başlıca sebeplerindendir.
3) FTP Kablo Çeşidi
STP ve UTP kablo yapısına benzemektedir. FTP kablo yapısında 8’li kabloların üstünde yüzeyde alüminyum folyo vardır.
3) Fiber Optik Kablo
Fiber optik kablolar, iletimi ışık hızıyla yani saniyede 300 bin km’lik hızla gerçekleştirirler. Bu yönleri sebebiyle uzak mesafelere veri aktarımı için tasarlanmışlardır. Fiber optik kablo üzerinden veri aktarımı; ince fiber cam lifi üzerinden ışık dalgası şeklinde gerçekleşir.
Fiber optik kablo nasıl üretilir? 1.Bölüm
Fiber optik kablo nasıl üretilir? 2.Bölüm
Yorum ekle